H κυβέρνηση φέρνει με 10 εσφαλμένες παραδοχές φέρνει προς έγκριση από την Βουλή το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό – Διαρθρωτικό Σχέδιο για την περίοδο 2025 – 2028, καθιστώντας εξαιρετικά εύθραυστο το οικονομικό περιβάλλον για την χώρα την επόμενη 4ετία και αφήνοντας εκτεθειμένα τα Ελληνικά νοικοκυριά
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο Τομεάρχης Οικονομικών & Ανάπτυξης Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, ανέλυσε και τα 10 σημεία μέσα από τα οποία επιβεβαιώνεται η καταστροφική συνταγή για την Ελληνική κοινωνία, στην οποία επιμένει η Κυβέρνηση της ΝΔ, τονίζοντας: «Εφαρμόζοντας αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, η κυβέρνηση στοχεύει στο να εμφανίσει ικανοποιητικούς δείκτες, οι οποίοι όμως διαμορφώνονται μόνο με την αφυδάτωση του μέσου εισοδήματος. Η κυβέρνηση μπροστά στην αγωνία της να συντηρήσει το αφήγημα της ισχυρής οικονομίας, δεν διστάζει να θυσιάσει τα μεσαία και χαμηλότερα οικονομικά στρώματα.».
Σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις του σχεδίου για την πορεία του χρέους ο Χάρης Μαμουλάκης παρέπεμψε τα στοιχεία της Eurostat, η οποία κατέληξε πως ο αναβαλλόμενος τραπεζικός φόρος είναι ουσιαστικά μεταφορά πόρων από την κυβέρνηση προς τις τράπεζες και ως εκ τούτου πρόκειται για έλλειμμα που δημιουργήθηκε από το 2012 και πρέπει να ενσωματωθεί στο χρέος. «Με αποκλειστική ευθύνη της κυβέρνησης της ΝΔ το δημόσιο χρέος της Ελλάδας αυξάνεται κατά 12,5 δισ. ευρώ και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες», επισήμανε ο Τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, προσθέτοντας ότι με αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνεται η θλιβερή πρωτιά της Ελλάδας ως της πιο χρεωμένη χώρας στην Ευρώπη.
Ο Βουλευτής Ηρακλείου ανέδειξε μεταξύ άλλων και κάτι ακόμη: Τους κρυφούς φόρους που επιβάλλει η κυβέρνηση δια της ανοχής που επιδεικνύει απέναντι στις ληστρικές πρακτικές είτε των τραπεζών, είτε ιδιωτικών εταιρειών που έχουν αναλάβει την διαχείριση και εκμετάλλευση μεγάλων υποδομών της χώρας. «Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι οι ιδιωτικοί φόροι. Ποιοι είναι αυτοί; Μα οι καταχρηστικές χρεώσεις που εφαρμόζουν ανενόχλητες οι τράπεζες ή τα υψηλά διόδια σε κομβικές οδικές αρτηρίες που επιβάλλουν οι παραχωρησιούχοι. Μην έχουμε αυταπάτες. Όσο η κυβέρνηση θα συγκεντρώνει σε λίγους ομίλους της οικονομική δραστηριότητα της χώρας, τόσο θα αυξάνονται αυτοί οι ιδιωτικοί φόροι».
Αναλυτικά οι 10 εσφαλμένες κυβερνητικές παραδοχές :
1. «Η απορρόφηση στις επιχορηγήσεις είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα»: H πραγματικότητα είναι ότι η απορρόφηση αφορά την λογιστική και όχι τις πραγματικές δαπάνες που είναι σε χαμηλό επίπεδο και είναι ισχυρό το ενδεχόμενο έργα να μην ολοκληρωθούν και να χρειαστεί να χρηματοδοτηθούν από εθνικούς πόρους (πχ ΒΟΑΚ, πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ). Στο δανειακό σκέλος ο δανεισμός περιορίζεται σε μία μικρή μερίδα Μεγάλων Επιχειρηματικών Ομίλων που ευνοεί η κυβέρνηση και οι τραπεζικοί όμιλοι και αποκλείονται οι ΜΜΕ.
2. «Η συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης την περίοδο 2024-2025 αναμένεται να παραμείνει σταθερή, με μέσο όρο 1,2 ποσοστιαίες μονάδες και ετήσιο ρυθμό αύξησης 1,7%»: Ωστόσο η ιδιωτική κατανάλωση αυξάνεται λόγω των πληθωριστικών πιέσεων και αφορά την απόκτηση λιγότερων αγαθών σε όγκο. Η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων βαίνει διαρκώς μειούμενη. Η Ελλάδα το 2023 μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν στην 17η θέση σε πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Εάν όμως αυτό ληφθεί υπόψη σε τιμές αγοραστικής δύναμης για να μπορεί να συγκριθεί και με το επίπεδο διαβίωσης άλλων χωρών, τότε η χώρα μας είναι προτελευταία με τιμή 67%, υπερβαίνοντας μόνο τη τελευταία Βουλγαρία .Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για τον μέσο μισθό της μισθωτής εργασίας πλήρους απασχόλησης, ο μέσος μισθός στην χώρα μας από 1.130 ευρώ (15.829 ευρώ ετησίως) (μεικτά) το 2019 αυξήθηκε σε 1.251 ευρώ (17.514 ετησίως) (μεικτά) το 2023, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 10,6% όταν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 13,7%, αποδεικνύοντας την μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών στην Ελλάδα .Σε σχέση με το 2009 ο μέσος μισθός υπολείπεται κατά 19% όταν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα ο πληθωρισμός είχε αυξηθεί σωρευτικά κατά 21%. Δηλαδή, σε σχέση με πριν την εσωτερική υποτίμηση περίοδο που προκάλεσαν οι πολιτικές των μνημονίων, ο μέσος μισθός μειώθηκε κατά 19% μέχρι το 2023, ενώ παράλληλα ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 21%. Κατά συνέπεια το επίπεδο των μισθών στην Ελλάδα για να φτάσει στο ίδιο επίπεδο με πριν την οικονομική κρίση περίοδο και για να έχει την ίδια αγοραστική δύναμη θα πρέπει να αυξηθεί κατά 40%.
3. «Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται να αυξηθούν ταχύτερα από τις εισαγωγές (4,1% κατά μέσο όρο)»: Αντιθέτως με την πρόγνωση η πορεία του ισοζυγίου εισαγωγών εξαγωγών επιδεινώνεται με τις εισαγωγές να αυξάνονται. Υπάρχει πρόβλεψη για αύξηση των εισαγωγών λόγω του ΤΑΑ. Η συνολική αξία των εισαγωγών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2024 ανήλθε στο ποσό των 42.031,1 εκατ. ευρώ (45.298,5 εκατ. δολάρια) έναντι 41.266,7 εκατ. ευρώ (44.464,6 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2023, παρουσιάζοντας αύξηση, σε ευρώ 1,9%. Η συνολική αξία των εξαγωγών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2024 ανήλθε στο ποσό των 25.298,0 εκατ. ευρώ (27.429,9 εκατ. δολάρια) έναντι 26.123,4 εκατ. ευρώ (28.311,7 εκατ. δολάρια) κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2023 παρουσιάζοντας μείωση, σε ευρώ 3,2%. Το ΕΔΣ αναφέρει ότι η συνέχιση της γεωπολιτικής έντασης και η πιθανή επιβράδυνση των οικονομιών της Βόρειας Ευρώπης, που είναι οι σημαντικότεροι εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας, θα μπορούσαν να περιορίσουν την εξωτερική ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες. Κατά συνέπεια, θα μπορούσε να περιοριστεί η δυνατότητα της χώρας να χρηματοδοτήσει τυχόν πρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης, που μαζί με τα υφιστάμενα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (ακόμη και αν μειωθούν), αποτελούν μια ακόμη σημαντική πρόκληση. Άρα απαιτείται επαγρύπνηση όσον αφορά τους εξωτερικούς κλυδωνισμούς και τις μακροοικονομικές αβεβαιότητες, ώστε να λαμβάνονται εγκαίρως τα κατάλληλα μέτρα. Είναι σκόπιμο να επιταχυνθεί ο ρυθμός των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά αγαθών, υπηρεσιών και εργασίας, και είναι επίσης απαραίτητη η ανάληψη δράσης για την αντιστροφή των ισχυρών αρνητικών δημογραφικών τάσεων.
4. «Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ αναμένεται να μειωθεί σημαντικά στο 2,8% το 2024 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,1% το 2025 από 4,2% το 2023»: Στην Ελλάδα ο πληθωρισμός έχει πέρα από τους εξωγενείς παράγοντες και βασικά δομικά χαρακτηριστικά (καρτέλ, προβληματικοί έλεγχοι) με αποτέλεσμα να κινείται ακόμη άνω του 3%. Η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής που είναι σε εξέλιξη θα προκαλέσει πίεση προς τα πάνω. Σύμφωνα με το ΕΔΣ Ωστόσο, για το 2024 και σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο ΕνΔΤΚ στην Ελλάδα προβλέπεται υψηλότερος (2,8%) από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης (2,5%),με το 2025 να αποτελεί τη χρονιά όπου θα συγκλίνουν στο χαμηλότερο επίπεδο του 2,1%. Σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ, η ελληνική οικονομία διανύει μια περίοδο εντονότερων πληθωριστικών πιέσεων. Πρόκληση παραμένει η πιθανή ανθεκτικότητα του ελληνικού πληθωρισμού σε σύγκριση με την ΕΕ. Στοχευμένες διαρθρωτικές παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση του ανταγωνισμού σε ορισμένους κλάδους της οικονομίας θα μπορούσαν να αμβλύνουν τις πιέσεις στις διαφορές με τον μέσο όρο πληθωρισμού της ΕΕ. Αυτό είναι υψίστης σημασίας και για την πραγματική ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
5. Η αγορά εργασίας αναμένεται να παραμείνει ανθεκτική Η συνολική απασχόληση (σε εθνικολογιστική βάση) προβλέπεται να αυξηθεί κατά 0,9% τα έτη 2024-2025, υποστηριζόμενη από τις θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από την υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και του ΤΑΑ, καθώς και με μέτρα πολιτικής, όπως η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης: Υπάρχει προβληματικά μεγάλη διαφορά μέτρηση της ανεργίας μεταξύ ΕΛΣΤΑΤ και ΔΥΠΑ. Οι νέες θέσεις εργασίας είναι επισφαλείς και μερικής απασχόλησης. Οι αυξήσεις του βασικού μισθού είναι κάτω του πληθωρισμού. Οι μειώσεις των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν είναι δεδομένο ότι θα μετατραπούν σε περισσότερες προσλήψεις καθώς η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα οφέλη μετατρέπονται σε μερίσματα. Το χαράτσι στους ελεύθερους επαγγελματίες αναμένεται να οδηγήσει κάποιους εκτός απασχόλησης. Στοιχεία: 2η Θέση ΕΕ Μάρτιος 2024, %ανεργίας με 10,2%, πίσω από την Ισπανία (Eurostat). Δείκτης ανεργίας στις ηλικίες κάτω των 25 ετών 21,1%, 4η θέση πίσω από Σουηδία, Ισπανία και Πορτογαλία.
Ποιοτικά χαρακτηριστικά:
- 1/1 – 31/8/2024: 54,11 Πλήρης Απασχόληση, 36,53 Μερική και 9,3% Εκ περιτροπής
- 1/1 – 31/8/2023: 52,76 Πλήρης Απασχόληση, 37,87 Μερική και 9,3% Εκ περιτροπής
- 1/1 – 31/12/2023: 51,37 Πλήρης Απασχόληση, 39,20 Μερική και 9,4% Εκ περιτροπής
6. «Πρωτογενή πλεονάσματα ως 2028 2,4%» : Για το 2024 ο στόχος ήταν στο 2,1% και έχει φτάσει στο 2.5% κυρίως λόγω της εμμονής της κυβερνητικής πολιτικής στην διατήρηση των υψηλών συντελεστών ΦΠΑ. Στο σχέδιο διαφαίνεται ότι η κυβέρνηση θα διατηρήσει αυτό την επιλογή που πλήττει κυρίως τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Η φορολαίλαπα οδήγησε σε υπερπλεόνασμα 7,56 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 3.316 εκατ. ευρώ για την περίοδο του Ιανουαρίου – Αυγούστου 2024, καθώς υπήρξε υπέρβαση 1,9 δισ. ευρώ ή 4,6% έναντι του στόχου, στα φορολογικά έσοδα, τα οποία «αγγίζουν» τα 43 δισ. ευρώ.
7. «Αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 2,5% το 2023»: Πλασματική παρουσίαση της ανάπτυξης μέσω αύξησης ονομαστικού ΑΕΠ και όχι πραγματικού ΑΕΠ σε περίοδος πληθωριστικών πιέσεων και έντονων γεωπολιτικών εξελίξεων και εντάσεων διεθνώς αλλά και στην ευρύτερη περιοχή μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπ. Οικονομικών το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας μας το 2023 αυξήθηκε κατά 2,5% σε σχέση με το 2022 είναι υπερδιπλάσια από τον μέσο όρο των χωρών της Ε .Ε. (Οφείλεται στο ότι τα επίπεδα του ΑΕΠ προέρχονται από χρεοκοπία άρα τα περιθώρια αύξησης είναι πολύ μεγαλύτερα). Επιπλέον υποστηρίχθηκε ότι, κατά την περίοδο 2019-2023, η μέση ετήσια αύξηση ήταν 2,1% όταν ο μέσος όρος του κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 1%, δηλαδή σωρευτικά το πραγματικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ την περίοδο 2019 – 2023 αυξήθηκε κατά 9,9% όταν το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκε κατά 4,4% .Όμως μεθοδολογικά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, επηρεάζεται από το μέγεθος του πληθυσμού. Η Ελλάδα, κατά το ίδιο (2019-2023) χρονικό διάστημα παρουσίασε μία σωρευτική μείωση του πληθυσμού κατά 3,1%, Αυτό σημαίνει ότι η σωρευτική αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 9,9% οφείλεται κατά 30,8% στην μείωση του πληθυσμού. Επίσης το κατά κεφαλήν ΑΕΠ δεν δείχνει τις οικονομικές ανισότητες που μπορεί να κρύβονται παρά την αύξηση του (βλέπε αγοραστική δύναμη). Το 2023 το 26,1% του πληθυσμού (2,65 εκ πολιτών) ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας.
8. «4 δις. € παραπάνω δαπάνες 2025-2028»: Δεν διαφαίνεται να υπάρχει σχεδιασμός και περιθώριο για δαπάνες σε κοινωνική πολιτική, υγεία, παιδεία. Η συνήθης ετήσια αύξηση των δαπανών γενικής κυβέρνησης χωρίς νέα μέτρα εκτιμάται σε περίπου 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου:1 δισ. ευρώ είναι η ετήσια αύξηση των λειτουργικών δαπανών των φορέων της ΓΚ (Πληθωρισμός, κόστος ηλεκτρισμού, ενοικίων, καυσίμων, κόστη συντήρησης, διεθνείς συμφωνίες και συνεισφορές, καθώς και φαρμακευτική και νοσοκομειακή δαπάνη) και περίπου 1 δισ. ευρώ(ανάλογα με τις ετήσιες συνταξιοδοτήσεις) είναι η ετήσια αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών. Επίσης άλλο ένα 1 δις σε εξοπλιστικό επενδυτικό πρόγραμμα οι φυσικές παραλαβές εξοπλιστικών προγραμμάτων αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,86 δισ. ευρώ το 2025, 0,48 δισ. ευρώ το 2026,0,16 δισ. ευρώ το 2027 και να παραμείνουν στα ίδια υψηλά επίπεδα το 2028. Κατά συνέπεια παραμένει μέχρι 1 δισ. ευρώ ανά έτος για μέτρα πολιτικής και επενδύσεις. Όμως το σχέδιο αναφέρει τον «εξ ορθολογισμό» και τη η μεταρρύθμιση των κοινωνικών επιδομάτων (Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, στεγαστικό επίδομα και επίδομα τέκνου). Οι κύριοι πυλώνες της μεταρρύθμισης περιλαμβάνουν την εναρμόνιση των κριτηρίων επιλεξιμότητας.
9. «Για την Κλιματική Κρίση προβλέπεται ποσό 600 εκατ. ευρώ ετησίως στο εθνικό σκέλος του ΠΔΕ για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και επανασχεδιασμό της πολιτικής αποζημιώσεων». Η μέχρι σήμερα πραγματικότητα δείχνει απίστευτη καθυστέρηση στις δαπάνες και νομοθέτηση της υποχρεωτικής ασφάλισης μεταφέροντας την ευθύνη αποκατάστασης στους πολίτες επιβαρύνοντας το διαθέσιμο εισόδημά τους.
10. «Σκληρή πειθαρχία ως προς το δημοσιονομικό έλλειμμα πέριξ 1%»: Αποτελεί νέα δημοσιονομική δέσμευση ότι ο προβλεπόμενος λόγος του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ πρέπει να μειώνεται κατά ένα ελάχιστο ετήσιο μέσο ύψος 1 εκατοστιαίας μονάδας του ΑΕΠ, εφόσον ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ υπερβαίνει το 90% και 0,5 εκατοστιαίας μονάδας του ΑΕΠ, εφόσον ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ κυμαίνεται μεταξύ 60% και 90%. Αυτή η απαίτηση πρέπει να ισχύει για όλη την περίοδο, με σημείο εκκίνησης είτε το προηγούμενο έτος του σχεδίου, είτε το έτος κατά το οποίο προβλέπεται να καταργηθεί η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, έως το πέρας της περιόδου προσαρμογής.
